Амыр-мендээ, эргим чонум
ТООРГУ. ТООРГУ ХИННИ. (Мускус кабарги)
ТООРГУ — Эн-не ховар болгаш чараш, унелиг эм чыыр кайгамчык ан. Ону мен чуруктан коорумге Элик-Хулбус, Те-чунма торелдиг-даа ышкаш. Ындыг-даа болза, Ивинин торелдешкээ болур бо аннын ылгалып турар чуулдери, чаак сооктеринден баткан ийи ак , узун азыгларлыг, база бичежек чолдак ан болуп турар. Бо чараш болгаш унелиг ан, Тайганын Тайгазында ховар дээн эм оъттарны чип, монге-ногаан ине бурулуг унуштер-биле чемненип чоруур. Оът-сигеннин, арга-арыгнын эн-не хоолулуг будумелдери-биле чемненип чоруур болгаш ол хырнында хин дужунга, тускай боду буткен "шоодайжыгажынга" демир холуксаалыг, чыттыг будумелдерни чыыр салым-чаяанныг амыттан. Ынчангаш, мен бодаарымга, дириг унуштерден келген чем, кезээде эн-не куштуг эм болур болгай. Адыг-мажаалай, боруден эгелээш ан бурузу бодунуу-биле биске соннеп бээр, эм шынарлыг органнары барын билир бис.
ТООРГУ ХИННИ ДЕП ЧУЛ?
Тооргу хинни — бойдустан келген, чайгаар буткен дириг будумелдер холуксаазы болур, куштуг, унелиг эм. Тооргу деп чараш, чаптанчыг аннын хырнында, хин чоруур черинге, тускай буткен хавынга тыптып чыглыр, демир будумелдер холуксаалыг суук чуул. Оон онну хурен, кедергей чидиг (куштуг) чыттыг будумел болур.
ТООРГУ ХИННИ кижиге кандыг ажыктыг болурул?
1. Тооргу хинни-биле мага-ботту чемгерип, эмнеп организмни оон будумелдери-биле байлакшыдары дээрге, бойдустун оннуг чараш херелдери-биле организмни чайнадып, чылыдып турганы дег, онзагай болур.
2. Оон эм шынарлыг будумелдери, кижинин эн-не "кошкак олуттарынга" ажылдаар.
3. Иммунитет чаартырынга — эн-не арыг болгаш шын чем, эм будумел.
Тооргу хинни-биле дараазында аарыгларны эмнеп, организмни арыглап алырын сумелеп турар. Ол дээрге:
1. Тыныш органнарынын аарыгларын
2. Чурек, дамыр аарыгларын
3. Ыжык аарыгларынын хой хевирлерин эмнээринге
4. Чем хайылдырар системаны болгаш ижин-шойунду аарыгларынга
5. Сидиктедир болгаш адакы органнарга
6. Чигир аарыгларынын 1-ги база 2-ги чадаларын эмнээринге
7. Топ нерви системазын (ЦНС). ( амнезия, депрессия, эмоциональные расстройства, невроз, деменция, эпилептическим синдромом и т.д.)
8. Соок-даяк, шимченир органнарга. ( опорно-двигательная система)
9. Бугу иштики клеткаларны катап тургузуп, аарыгларга удур туржурунга улуг идиг бээр.
10. Эр улустун бугу аарыгларын эмнээринге....
11.Баш мээзинге аарыгларны эмнээр. Шынганнар курлур, уйгу чидер байдалдарга эмненир.
12. Чуректин ажылдаарынга идиг бээр, улуг куш немеп бээр.
13 Херээжен улустун ай-демдээнин шын ажылдаарынга дузалаар.
Тооргу хини кандыг ужур-дузалыг болурул деп чувени, ону аннап турар анчыларнын интернет таварыштыр чугааларындан, хинни настойка (ханды) кылдыр белеткеп турар кижилернин бижип турарындан билип алганым, кысказы-биле мындыг ийин:
Тооргу хинни —- эн-не ховар болгаш унелиг эм. Мага-ботта хоралыг чуулдерни буруну-биле ундуруп, арыглаар. Бугу баскыраан, урелген клеткалары катап тургустунуп, чаартынар. Кижинин будун тургузуу ой-тап байдалга (дисбаланска) ажылдаар. Организмни чугула херек микроэлементилер-биле, шынарлыг будумелдер-биле байыдар, чечелээр болгаш мага-ботту аныяксыдып, дурген кырыыр байдалга кызыгаарлаашкынны бээр.
Тооргу хинин эмненип ажыглаары, сагыыр хемчээлдери.
Кижи бурузунге ону ижер дозазы ангы-ангы болур. Азы кижинин аарыынын байдалы, кижинин дензизинин аайы-биле база бичии чаштарга, элээди ажы-толге дээш ангы-ангы хемчээлдиг дозаларга ижер. ТООРГУ ХИНИН ИЖИП ЭМНЕНИРИНГЕ УЛУГ ОВААРЫМЧА ХЕРЕК! Дозаны КОВУДЕДИР ижери болгаш УР эмненири АЙЫЫЛДЫГ БОЛУР!
Баштай-ла эмненип эгелээрде эмчи-биле сумележир. Эмненип эгелээринин эн баштайгы дозаларын эвээш хемчээлге ижер. Чоорту ковудедир. Чижээ: 5 дамдыны хунде 2 катап ижер. Чоорту ковудедир, соолзуредир 20-25 дамды чедир остуруп алыр, хунде ижерин 3 катап ижерин чанчылчыдып алыр.
Эмненир хуусаазын 2 неделяга азы, аарыгнын байдалы-биле бир ай чедир эмненгеш соксадыр. Шынарлыг эмнениишкинни чорударда, валериянаны ден дамдыга, тооргу хининге немеп ап болур.
Бичии чаштарга, 3 хардан 10 харга чедир 1 -ден 5 дамдыны хунде бир-ийи катап ижертир.
Тооргу хинин эмненир дээш тып аары, мен бодаарымга дыка берге хевирлиг. Оон ортээ база элээн аар болур. "Ортээ чиик чуулдер — унелиг эвес, а унелиг чуулдернин — ортээ чиик эвес"- деп мерген чугаа бар болгай. Ынчангаш мен бодаарымга, шак бо унелиг эмнин ортээ аар болуру, чугаажок.
Интернет четкилеринде садып турар Тооргу хини, мен бодаарымга кожавыс Алтайнын болур болза черле шынары эки боор деп бодап турар мен. Ону дилээрде, Алтай-фитотерапевт деп бижиптерге унуп кээр.
Мун-мун чылдар иштинде огбелеривистин ажыглап, эмненип чорааны куштуг эмин ТООРГУ ХИНИН ОВААРЫМЧАЛЫГ ажыглап тургаш, кадыкшылынарны камгалап, узун назылап, ажы-толге быжыг чоленгииш болуп чоруурунарны кузедим.
Материалды бижээн: "Амыдыралчы коруш" болуунун бижикчизи
Ая Чудуровна. Август, 2020чыл.
